مجازی سازی

سلام!

امروز می‌خوام به زبان ساده مفهوم مجازی‌سازی (Virtualization) رو توضیح بدم. البته دوستان اهل فن و متخصصین دقت داشته باشن که این مطلب به زبان ساده‌ست و امکان داره که از نظر فنی، ایراداتی به اون وارد باشه.

اجازه بدید که بحث رو با این جمله شروع کنم: مجازی‌سازی در دنیای فناوری طلاعات (IT)، به 6 دسته تقسیم می‌شه که من فقط یکی از این موارد رو توضیح می‌دم. این 6 دسته شامل این موارد می‌شه:

1- مجازی‌سازی سرور (که توضیح خواهم داد)

2- مجازی‌سازی دسکتاپ

3- مجازی‌سازی نرم‌افزار

4- مجازی‌سازی فضای ذخیره (Storage)

5- مجازی سازی ورودی/ خروجی شبکه (I/O)

6- مجازی‌سازی شبکه

بسیار خب! اول باید معنای واژه‌ی «مجازی‌سازی» رو تعریف کنیم: به بیان ساده «مجازی‌سازی» یعنی منابع سیستم فیزیکی رو بین چند سیستم مجازی تقسیم کنیم؛ به طوری که بشه اون‌ها رو در آنِ واحد مشاهده و مدیریت کرد. باز هم تعریف پیچیده بود؟ اشکالی نداره! اجازه بدید یه مثال بزنم: من یک سرور با 8 هسته پردازنده (CPU) و 16 گیگابایت حافظه (RAM) دارم. مجازی سازی یعنی این‌که بتونم سه تا سیستم عامل روی این سرور نصب کنم که به طور همزمان بتونم باهاشون کار کنم و البته منابع سیستم رو بین اون‌ها تقسیم کنم. در واقع با استفاده از فناوری «مجازی‌سازی» می‌تونم سه تا «ماشین مجازی» تعریف کنم که برای مثال:

سیستم (الف) با 4 هسته پردازنده (CPU) و 10 گیگابایت حافظه (RAM)

سیستم (ب) با 2 هسته پردازنده (CPU) و 4 گیگابایت حافظه (RAM)

و سیستم (ج) با 2 هسته پردازنده (CPU) و 2 گیگابایت حافظه (RAM)

رو داشته باشم که روی هر کدوم از این‌ها یک سیستم عامل مجزا (ویندوز/ لینوکس) نصب کنم و به طور همزمان باهاشون کار کنم.

حلّه؟ به این کار می‌گن «مجازی‌سازی سرور»! به همین راحتی!

این هم از تصویرش:

بسیار هم عالی! امّا این ساده‌ترین روش مجازی‌سازی سرورهاست. نوع اصلی و پیشرفته‌ی اون به جور دیگه‌ست!

حالا بیاید فرض کنیم که من این سرور فیزیکی رو دارم. بنا به دلایلی احساس می‌کنم که 8 هسته پردازنده (CPU) و 16 گیگابایت حافظه (RAM) برای من کافی نیست و از طرفی هم نمی‌تونم سرور خودم رو بیش از این ارتقا بدم. حالا مجبورم یک سرور دیگه هم خریداری کنم. مثلاً با 20 هسته پردازنده (CPU) و 32 گیگابایت حافظه (RAM).

چند روز بعد، یکی از دوستانم که ورشکست شده، به من زنگ می‌زنه و می‌گه «یه سرور دست دوم تمیز با قیمت مناسب دارم که 40 هسته پردازنده (CPU) و 128 گیگابایت حافظه (RAM) داره! می‌خوای؟ قسطی هم می‌دم!» مسلماً هیچ ادمین عاقلی این شرایط رو ول نمی‌کنه! پس دست رد به سینه‌ی دوستم نمی‌زنم و این سرور رو هم ازش می‌خرم.

الان من سه تا سرور با این مشخصات دارم:

1) 8 هسته پردازنده (CPU) و 16 گیگابایت حافظه (RAM)

2) 20 هسته پردازنده (CPU) و 32 گیگابایت حافظه (RAM)

3) 40 هسته پردازنده (CPU) و 128 گیگابایت حافظه (RAM)

کاملاً مشخصه که فقط همون سرور آخری، پاسخگوی کارهای من هست. پس تصمیم می‌گیرم دو تا سرور اول رو بفروشم که یکدفعه کسی با من تماس می‌گیره و کاری از من می‌خواد که نیازمند استفاده از اون دو سرور دیگه هم می‌شم. آیا این‌جا هم مجازی‌سازی می‌تونه به من کمک کنه؟ پاسخ مثبته!

به این شکل نگاه کنید:

پلتفرم مجازی‌سازی وی.ام.ویر (VMware) به من این اجازه رو می‌ده که یک پایگاه داده (Date Center) درست کنم؛ داخل اون یک خوشه (Cluster) تعریف کنم؛ سرورهای فیزیکی/ میزبان‌های (Physical Server/ Host) خودم رو به اون معرفی کنم و روی اون‌ها ماشین مجازی (Virtual Machines) تعریف کنم.

یکی از اصلی‌ترین فواید این سیستم، اینه که در صورتی که یکی از سرورهای فیزیکی شما دچار مشکل بشه، با انجام تنظیمات مربوطه در خوشه‌تون (Cluster)، می‌تونید ماشین‌های مجازی (Cluster) که روی اون سرور فیزیکی نصب شده‌ بوده رو به سایر سرورهای فیزیکی داخل خوشه‌تون (Cluster) انتقال بدید و نگران از دست رفتن اطلاعات خودتون نباشید!

«مجازی‌سازی سرورها» فواید دیگه‌ای هم داره که شامل این موارد می‌شه:

1- امکان ایجاد محیط‌های تست و آزمون بدون ترس از از دست رفتن اطلاعات

2- تهیه‌ی نسخه‌ی پشتیبان از ماشین‌های مجازی (Virtual Machines/ VMs) و استفاده از اون پشتیبان‌ها در صورت لزوم

3- مصرف انرژی کم‌تر

4- هزینه‌های تعمیر و نگهداری کم‌تر

5- نهایت استفاده از سخت‌افزار سرورهای فیزیکی

6- مدیریت آسان‌تر و همزمان تمامی سرورهای مجازی

7- پایداری تمام وقت شبکه و سرورها؛ حتی در صورت بروز اشکال در یکی از سرورهای فیزیکی

در کل این‌که «مجازی‌سازی» چیز خیلی خوبیه! من شدیداً استفاده از این فناوری رو برای شرکت‌ها و کسب و کارها پیشنهاد می‌کنم.